Bugün Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan kamuda tasarruf tedbirleri açıklanıyor. Mal ve hizmet alım ödeneklerinde yüzde 10, yatırım ödeneklerinde yüzde 15 kesinti, personel alımına sınırlama gibi düzenlemelerle 100 milyar liralık bir tasarruf hedefleniyor.
Uzun süredir vurgulanan kemer sıkma politikası böylece resmileştirilecek. Bürokraside satın alımlara sınırlama getirilmesi, yurtdışı gezilere kısıtlama gibi göstermelik tedbirlerin yanında asıl kalemler personel alımlarının engellenmesi, maaş ve ücret zamlarının azaltılması şeklinde olacak.
Bunun ilk örneği öğretmen atamaları için 20 bin kontenjan açıklanması ile atılmış oldu. 1 milyon öğretmen atanmayı beklerken, öğretmen açığı en az 300 bin dolayında iken, sadece 20 bin öğretmen ataması yapılacağı açıklandı.
TÜİK’in enflasyonu gerçek değerinin yarısı olarak (gerçek yüzde 124, TÜİK açıklaması yüzde 70 yıllık enflasyon) açıklaması ile maaşlar zamları otomatik olarak azalıyor.
Tasarruf tedbirleri sonucu işsizlik artacak
Kamu harcamalarının azaltılmasının ilk etkisi istihdamın azalması, işsizliğin artması demek olacak. Türkiye’de kamuda 5,1 milyon kişi çalışıyor. Toplam çalışanlar arasında kamu çalışanlarının (işçi ve memur) oranı yüzde 14, OECD ortalaması ise yüzde 19. Yani kamu çalışanı sayısı, dünyadaki gelişmiş ülkelerin epeyce gerisinde.
Son yıllarda istihdam sağlama konusunda kamu kurumları, özel sektörden daha önde oldular. Seçim yatırımı olarak da ele alınan kamuda çalışma konusu, işsizlerin iş bulması için önemli bir umut kapısı oldu. Ama uygulanacak tasarruf tedbirleri, pek çok insanın iş bulma imkânını yok edecek.
Dünya Bankası ile anlaşma
Açıklanacak paket ile 100 milyar TL tasarruf ve enflasyonun düşürülmesi hedefleniyor. Paket geçen ay Dünya Bankası’yla imzalanan 35 milyar dolarlık yatırım anlaşmasının gereği olabilir. Burada Dünya Bankası, Mehmet Şimşek’in ekonomi politikalarını desteklediklerini söylemişti. Yıllardır “IMF’den kurtulduğumuzun” propagandasını yapan hükümet, gelinen durumda uluslararası finans kuruluşlarına teslimiyete geri döndü.
Enflasyonun yükselmesinin ve yoksulluğun sorumlusu iktidarın ekonomi politikalarıdır
Erdoğan iktidarının irrasyonel ekonomi politikaları enflasyonu yükseltti, halkı yoksullaştırdı. Halk yoksullaşırken iktidarın şatafatlı ve müsrif hayatı devam etti. Şimdi geldiği noktada parası kalmayan iktidar, tasarruf paketi ile aslında halkı biraz daha yoksullaştıracak. Böylece elde ettiği parayı, zenginlere kredi olarak verecek, sermayenin kâr etmesi konusunda yaşadığı tıkanıklığı aşmasını sağlayacak. Gerçekten tasarruf etmek isteyen bir iktidar için öneriler şöyle olabilir:
- Göstermelik değil gerçek tasarruf için harcamaların kısıtlaması Saray’dan başlamalıdır.
- Merkezi yönetim bütçesinin yüzde 11’ini savunma harcamaları başlığı altında iç ve dış güvenlik için harcanıyor. Bu harcama kısılmalıdır.
- Sabit gelirliye yüklenen vergi yükünün düşürülmesi, zenginlerin vergilendirilmesi gerekir, servet vergisi alınmalıdır.
