İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) 2014’ten bugüne kadar kişilik hakları gerekçesiyle çoğunluğu üst düzey kamu görevlileri ve hükümete yakın şirketlerin sahiplerinin talepleri sonucu 43 bin 769 haberin erişime engellendiğini tespit etti. Erişime engellenen haberlerin 38 bin 145’i yayından kaldırılmış durumda.
İfade Özgürlüğü Derneği (İFAD), 2018’den beri her yıl hazırladığı EngelliWeb raporlarının bir yenisini yayımladı. Prof. Yaman Akdeniz ve Araştırmacı Ozan Güven’in imzasının olduğu raporun bu seneki başlığı “Türkiye’de Adaletsizliğin Sembolü: Sulh Ceza Hakimlikleri ve İnternet Sansürleri.” Rapor, 2023 ile önceki yılları kapsıyor.
Raporda Anayasa Mahkemesi’nin 2022’de 5651 sayılı internet yasasının ‘milli güvenlik ve kamu düzenini koruma’ amacı taşıyan 8/A maddesi ile 2023’te ‘kişilik haklarını koruma’ amacını içeren 9. maddesini iptal ettiği hatırlatılıyor.
Ancak rapordaki bulgular 5651 sayılı yasanın gerek 8/A, gerekse de 9. maddesinin sulh ceza hakimlikleri tarafından aynen uygulanmaya devam ettiğini gösteriyor.
9/A maddesine yönelik kararlar ağırlıklı olarak üst düzey kamu görevlilerinin ve bazı hükümete yakın şirketlerin talepleri sonucu uygulanıyor. 8/A maddesi ise özellikle il jandarma komutanlıklarının başvurularıyla sık sık Kürt ve muhalif haber sitelerini erişime engellemek için kullanılıyor.
2023’te erişim engelleri rekor kırdı
İFÖD, 2023’te Türkiye’den toplam 240 bin 857 alan adının erişime engellendiğini tespit etti. 2023’teki erişim engeli sayısında önceki yıllara göre ciddi artış var.
Verilere göre Türkiye, 5651 sayılı yasanın yürürlüğe girdiği 2006’dan beri, 1 milyona yakın siteyi erişime engelledi. 2024’ün ilk çeyreği itibariyle de bu sayı 1 milyonu geçti. Bu sayı 2022’de 137 bin 717 ile yeni bir rekor kırmıştı. 2023, rekoru egale etti.
Erişime engellenen haberlere ek olarak 7 bin 267 haber de içerik sağlayıcıları (haber siteleri) tarafından yayından kaldırıldı.
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.