‘Hız, istikrar, güç’ üçlemesiyle propaganda edilen başkanlık sistemi altında geçen 5 yılda enflasyon yüzde 462 artarken sermayenin kârları yüzde 2 bin arttı.
Türkiye’de 16 Nisan 2017 referandumuyla kabul edilen ve 9 Temmuz 2018 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan başkanlık sisteminde 6 yıl 2 ayı geride bıraktık. Aradan geçen 6 yılda sermaye kârlılığı önemli ölçüde arttı.
Evrensel gazetesinden Uğur Zengin’in haberine göre, AKP’li yıllarda sermaye kârlılığı siyasal iktidarın 2018 yılında hayata geçirdiği ‘başkanlık sistemi’ ile görülmemiş ölçüde arttı. Türkiye’de kurulu şirketlerin tamamı başkanlık sisteminin hayata geçtiği yıl 83,1 milyar TL net kâr elde ederken, bu tutar 2023 yılında 1,8 trilyon liraya çıktı. Böylece sermayenin yıllık kârı 2018 yılına göre 20 kat arttı.
Şirket kârları 2022’de rekor kırdı
Kârlılıkta en büyük kırılma 2022 yılında yaşandı. 2021’de tüm şirketlerin net kâr toplamı 275.1 milyar lira iken, 2022’de kârlar yüzde 465 artarak 1.5 trilyon TL’nin üzerine çıktı. Böylece Türkiye tarihinde ilk kez şirketler net kârda 1 trilyon TL sınırını aşmış oldu.
İmalat sanayisinde dikkat çeken artış
Sektörel bazda incelendiğinde imalat sanayi kârlılığı dikkat çekti. Patronların 2023 yılında elde ettiği 1.8 trilyon liralık net kârın 1 trilyon liralık bölümü imalat sanayi patronlarının cebine girdi. Türkiye’nin en büyük 500 sanayi patronunun elde ettiği net kâr ise 937 milyar liraya çıktı.
Türkiye’de 2009’da net kârın yüzde 26’sı sanayi patronlarınca elde edilirken, bu oran 2023 yılına gelindiğinde yüzde 56’ya çıktı.
Kredilerle zenginleştiler
Şirketlerin eriştikleri kredi tutarı da arttı. 2009-2023 yılları arasında tüketici enflasyonu yüzde 931 olurken, imalat sanayinde kredi tutarı 2023 yılında, 2009’a göre yüzde 2 bin 183 arttı.