AİHM, Hatay milletvekili seçilen ancak cezaevinde tutulan ve milletvekilliği düşürülen Can Atalay’ın durumuna ilişkin hükümetten savunma istedi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Gezi Davası’nda mahkûm edildiği ceza nedeniyle iki buçuk yıldır cezaevinde olan ve TİP’ten Hatay milletvekili seçilen ancak milletvekilliği düşürülen Can Atalay’a ilişkin hükümetten savunma istedi. AİHM, AYM’nin kararlarına rağmen tahliyenin gerçekleşmemesi nedeniyle “Milletvekili seçilme hakkı ihlal edilmiş midir?” diye sordu.
Hukukçu Kadir Öztürk’ün sosyal medya hesabından aktardığına göre AİHM’in hükümete yönelttiği sorular şöyle:
1. Başvuranın milletvekili seçilmesinin ardından, Anayasa Mahkemesi’nin, devam eden tutukluluk hali nedeniyle verdiği ihlal tespiti kararı dikkate alındığında, Sözleşme’nin 5-1 maddesi ihlal edilmiş ve başvuran özgürlüğünden mahrum bırakılmış mıdır? Özellikle, Anayasa Mahkemesi’nin 25 Ekim ve 21 Aralık 2023 tarihli, başvuranın cezaevinden tahliyesine ve aleyhindeki ceza yargılamasının yeniden başlatılmasına ve askıya alınmasına hükmeden kararları göz önünde bulundurulduğunda, başvuranın özgürlüğünden mahrum bırakılmaya devam edilmesi, 5-1 maddesinin amaçları doğrultusunda “hukuka uygun” ve “kanunla öngörülen usule uygun” muydu?
2. Başvuran, Sözleşme’nin 5-4 maddesinin gerektirdiği şekilde, tutukluluğunun yasallığına itiraz edebileceği etkili bir prosedüre sahip miydi? Özellikle, Anayasa Mahkemesi’nin başvuranın devam eden tutukluluğunun yasal olmadığı tespitine rağmen, Yargıtay’ın başvuranı tahliye etmeyi reddetmesi nedeniyle bu hüküm ihlal edilmiş midir?
3. Başvuranın, Sözleşme’nin 5. maddesi ve Sözleşme’ye Ek Protokol’ün 3. maddesine tekabül eden haklarının ihlal edildiğini tespit eden Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmamasına ilişkin yargılamalara Sözleşme’nin 6. maddesi uygulanabilir mi? Anayasa Mahkemesi’nin söz konusu kararlarının uygulanmaması nedeniyle başvuranın Sözleşme’nin 6-1 maddesi kapsamındaki, mahkemeye erişim hakkı ihlal edilmiş midir?
4. Başvurucunun seçildikten sonra tutukluluğunun devam etmesi ve nihayetinde milletvekili statüsünü kaybetmesi nedeniyle Sözleşme’ye Ek Protokol’ün 3. maddesi uyarınca serbest seçimlerde milletvekili seçilme hakkı ihlal edilmiş midir?
