Azerbaycan‘ın başkenti Bakü‘de başlayan BM İklim Zirvesi‘nin (COP29) ev sahibi İlham Aliyev, ikinci gün yapılan liderler konuşmasında ülkesinin en büyük gelir kaynağı olan petrol ve gazın “Tanrı’nın onlara bir armağanı” olduğunu söyledi.
Batı ülkelerinin Azerbaycan’ın karbon salımı hakkında “yalan haberler” yaydığını öne süren Aliyev, fosil yakıt rezervlerine sahip ülkelerin bundan dolayı suçlanmaması gerektiğini kaydetti. Azerbaycan lideri ayrıca fosil yakıt endüstrisinin “iyi planlanmış bir iftira ve şantaj kampanyasının” kurbanı olduğunu iddia etti.
Azerbaycan, doğal gaz üretimini gelecek on yılda üçte bir oranında artırmayı planlıyor.
Aliyev’den sonra konuşan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, fosil yakıt kullanımını artırmanın “saçma” olduğunu dile getirdi; Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ise karbon salımında 2035 itibarıyla yüzde 81 düşüşü hedeflediğini açıkladı.
Petrol ülkesinde iklim zirvesinin sonuçları
İklim Zirvesi’nin bu yıl Azerbaycan’da gerçekleşmesi çok sayıda eleştiri almıştı.
Azerbaycan’ın COP29 zirvesini, ülkenin ulusal petrol ve gaz şirketine yatırım çekmek için kullanacağı, zirve öncesi BBC tarafından belgeleriyle yayınlanmıştı.
COP29 ekibinden Azerbaycanlı Elnur Soltanov‘un bu amaçla görüşmeler yaptığını gösteren video kaydı ve e-postaları inceleyen gazete, gizli kayıtlarda Soltanov’un potansiyel bir yatırımcı gibi davranan biriyle Socar’da “yatırım fırsatları” hakkında konuşurken görüldüğünü duyurmuştu.
Azerbaycan Enerji Bakan Yardımcısı ve aynı zamanda SOCAR Yönetim Kurulu’nda olan Soltanov video kaydında, “Geliştirilmesi gereken çok sayıda gaz sahamız var” diyordu.
İklim görüşmelerinden sorumlu BM organının eski başkanı Christiana Figueres, bunun “kabul edilemez” ve COP sürecine “ihanet” olduğunu söylemişti.
Petrol ve gaz Azerbaycan’ın toplam ekonomisinin yaklaşık yarısını ve ihracatının yüzde 90’ından fazlasını oluşturuyor.
Dubai kararlarına aykırı
Fosil yakıtlar, yandıkları zaman karbondioksit gibi dünyanın ısınmasına yol açan gazlar açığa çıkardıkları için iklim değişikliğinin ana sebebi.
Dubai’deki son küresel iklim zirvesinde fosil yakıtlardan uzaklaşma konusunda anlaşmaya varılmıştı.
BM iklim bilimi organı Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, 2050 yılına kadar ve sonrasında petrol ve doğal gazın bir miktar var olabileceğini kabul ediyor; ancak “yeni petrol ve gaz sahaları açmanın küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlandırma hedefiyle bağdaşmayacağını” vurguluyor.