Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Ben hâlâ Esed’den umutluyum. Bir araya gelip Suriye-Türkiye ilişkilerini inşallah yoluna koyalım diye hâlâ umudum var” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “umutlu” olduğunu söylediği Beşar Esad, Suriye Devrimi’yle birlikte demokrasi için ayaklanan halkına katliamlarla yanıt vermişti.
Trump’tan da “umutlu” ama Trump döneminde pek çok problem yaşadı
Erdoğan, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın ocak ayında başlayacak yeni dönemi ile ilgili olarak da “Temennimiz odur ki, Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasında çok daha farklı bir süreç başlamış olsun. Şüphesiz iki ülke arasında fırsatlar her zaman mevcuttur “ dedi.
Erdoğan, Trump’la görüşmelerimiz Biden’dan çok daha fazlaydı diyor. Ama Trump’ın ilk döneminde (2017-2021) ABD-Türkiye ilişkilerindeki pek çok önemli konuda Erdoğan ters köşe olmuştu:
- Trump, Erdoğan’a “aptal olma” ifadelerini içeren, diplomasi üslubuna uygun olmayan bir mektup yazdı.
- Ağır yaptırımlarla Türkiye ekonomisinin bozulmasında Trump rol oynadı, sonra da bunu tehdit unsuru olarak kullandı.
- Erdoğan’la görüşmesinden hemen önce Türkiye’nin itirazlarına rağmen YPG’ye destek kararnamesini imzaladı.
- 2019’da Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine yönelik yaptığı Barış Pınarı Harekâtı, ABD ile anlaşma yapılarak durduruldu.
- Trump liderliğindeki ABD buna rağmen yaptırımları onayladı.
- Rahip Brunson krizinde ABD, dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e yaptırım uyguladı.
- Trump Türkiye’den ithal edilen alüminyum ve çelikte gümrük vergisini artıran karara imza attı.
- 2017’de iki taraf birbirlerine vize kısıtlamaları getirdi.
- S-400 krizinin ardından Türkiye, 2000’li yılların başından bu yana ortağı olduğu beşinci nesil savaş uçağı F-35 projesinden çıkarıldı ve parasını ödediği uçakları alamadı.
- 2017’de Erdoğan’ın sokakta gösteri yapan protestoculara saldıran 15 koruması hakkında yakalama kararı çıkarıldı.
Dolayısıyla Erdoğan umut besliyor, ama Trump döneminde kendisi lehine hemen hemen hiçbir gelişme olmadı. Ama aleyhine pek çok gelişmeyle karşılaştı.
İsrail ile ilişkiler
Erdoğan, “Tayyip Erdoğan’ın başında olduğu Türkiye devleti İsrail’le ilişkilerini geliştirmez” dedi.
Oysa daha önce Davos çıkışı, Mavi Marmara ve yaşanan bir sürü gerilime rağmen 7 Ekim öncesinde ilişkiler gelişiyordu.
Ayrıca Erdoğan ticaretin bittiğini iddia ediyor. Ancak kamuoyuna yansıyan birçok iddia var, hükümet ve bakanlıklar bunlara tatmin edici yanıtlar veremiyor. Her yanıt iddiaları kuvvetlendiriyor.
Suriye ile ilişkiler
Erdoğan, Suriye’nin toprak bütünlüğünü kimin tehdit ettiği üzerine birçok görüş açıklıyor.
Oysa Türkiye’nin Suriye topraklarında askeri varlığı var ve Esad görüşme şartı olarak bunların geri çekilmesini talep ediyor.
Kürt meselesi
Kamuoyunda Kürt sorununda çözüm tartışmaları bağlamında Erdoğan, AKP-MHP arasındaki fikir ayrılığı iddialarına yanıt olarak “Tam bir mutabakat içindeyiz” dedi.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin PKK lideri Abdullah Öcalan’ı Meclis’e davet etmesi sonrası “yeni çözüm süreci” tartışmalarında ittifak ortağı ile görüş ayrılığı yaşadığı iddia edilen Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, “Türkiye’nin geleceğinde teröre de terör takviyeli siyasete de yer yok. Cumhur İttifakı olarak bu konuda tam bir mutabakat içindeyiz” dedi.